Dziwny kolor i nieprzyjemny zapach moczu dziecka – co oznacza?

Jakie choroby powodują zakażenie układu moczowego i dziwny zapach moczu u dziecka?

Zmiany w wyglądzie i zapachu moczu u dziecka mogą budzić niepokój rodziców, ponieważ są często pierwszym sygnałem problemów zdrowotnych. Chociaż w większości przypadków wynikają z błahych przyczyn, takich jak dieta czy nawodnienie, czasem mogą sygnalizować infekcję lub inne schorzenia wymagające diagnostyki. Warto pamiętać, że kolor moczu bywa zmieniony przez substancje pochodzące z kału na pieluszce lub w woreczku do zbierania moczu. U dziewczynek w okresie dojrzewania zmiana zabarwienia moczu może być związana z pierwszą miesiączką lub obecnością śluzu z dróg moczowych. Dodatkowo, rzadziej spotykane przetoki między przewodem pokarmowym a układem moczowym lub rodnym również mogą wpływać na wygląd moczu.

Zrozumienie możliwych przyczyn zmian w kolorze i zapachu moczu pomaga ocenić, kiedy sytuacja wymaga konsultacji lekarskiej, a kiedy nie ma powodów do niepokoju. Nieprzyjemny zapach moczu, nieprawidłowy kolor moczu czy nagłe odstępstwa od normy mogą być związane z zakażeniem układu moczowego, infekcją lub innymi chorobami – choć nie zawsze oznaczają problem. W tym artykule wyjaśnimy, co może powodować te zmiany, kiedy warto wykonać badania moczu i jakie objawy powinny skłonić do wizyty u lekarza.

Aby dowiedzieć się więcej na temat diagnostyki, zachęcam do zapoznania się z moimi artykułami:

• Badanie moczu u dziecka – jak prawidłowo pobrać próbkę na badanie ogólne i posiew?
• Posiew moczu u dzieci – jak pobrać mocz i zrozumieć wyniki badania?
• Badanie ogólne moczu i testy paskowe u dzieci – analiza, normy i interpretacja.

Jak zmieniają się wygląd, zapach i objętość moczu u dzieci w różnym wieku – od noworodka do starszego dziecka?

Wygląd, zapach i objętość moczu u dzieci zmieniają się wraz z wiekiem, co wynika z dojrzewania układu moczowego oraz stopniowej modyfikacji diety. U noworodków mocz jest początkowo skąpy i może zawierać ceglasty osad, natomiast u starszych dzieci jego barwa, intensywność zapachu i ilość są bardziej zależne od nawodnienia oraz spożywanych pokarmów. Zrozumienie tych zmian pozwala lepiej ocenić, które z nich są fizjologiczne, a które mogą wskazywać na problemy.

Rozwój i funkcjonowanie układu moczowego u noworodków a wygląd moczu – od czego zależy jego kolor i zapach?

Należy pamiętać, że układ moczowy, podobnie jak inne układy – sercowo-naczyniowy, odpornościowy czy oddechowy – rozwija się i zaczyna funkcjonować już w okresie życia wewnątrzłonowego. W życiu płodowym nerki pełnią głównie funkcję filtracyjną, a płyn owodniowy jest w dużej mierze tworzony przez mocz wydalany przez płód. Funkcje nerek stopniowo „rozkręcają się” w pierwszych tygodniach życia dziecka po porodzie – w pierwszych dobach moczu jest niewiele, zwykle od kilku do kilkunastu mililitrów na dobę, a następnie jego ilość systematycznie wzrasta.W związku z tym „kupa „kasy pójdzie na pieluchy, bo wraz ze wzrostem produkcji moczu dziecko zaczyna coraz częściej oddawać mocz.

Skład moczu u noworodka różni się od moczu starszych dzieci. Często na pieluszce widoczny jest ceglasto-pomarańczowy osad, co jest normą i wynika z obecności dużej ilości szczawianów w moczu. Może być także intensywnie żółty, jeśli dziecko ma żółtaczkę noworodkową. Co ciekawe, u dzieci poddanych fototerapii w leczeniu żółtaczki osad ten pod lampą może przybierać zielonkawy odcień.

W pierwszych trzech dobach życia nerki nie działają jeszcze na 100% swoich możliwości, co wpływa na ograniczoną ilość wydalanego moczu.

Zapach moczu u noworodka

Zapach moczu u noworodków jest zazwyczaj delikatny lub wręcz niewyczuwalny, ponieważ ich dieta ogranicza się do mleka matki lub mleka modyfikowanego.

• W przypadku karmienia piersią mocz ma bardzo łagodny zapach, ponieważ zawiera mniej metabolitów w porównaniu do starszych dzieci spożywających pokarmy stałe.
• Jeśli noworodek jest karmiony mlekiem modyfikowanym, zapach moczu może być nieco intensywniejszy, co wynika z obecności hydrolizowanych białek oraz składników mineralnych w diecie.

Wpływ wcześniactwa na funkcjonowanie nerek

Wcześniaki (urodzone przed 37. tygodniem ciąży) mają jeszcze mniej dojrzałe nerki niż noworodki donoszone, co może wpływać na:

• Objętość wydalanego moczu – w pierwszych dniach życia jest go często mniej, ponieważ nerki nie osiągnęły jeszcze pełnej zdolności filtracyjnej. W skrajnych przypadkach może wystąpić przejściowa oliguria (zmniejszona produkcja moczu).
• Skład i kolor moczu – mocz jest zwykle jaśniejszy i bardziej rozcieńczony, ponieważ zdolność do zagęszczania moczu rozwija się stopniowo. Może także zawierać więcej szczawianów i kwasu moczowego, co czasem powoduje pomarańczowy osad na pieluszce.
• Regulację równowagi wodno-elektrolitowej – wcześniaki są bardziej narażone na odwodnienie, ponieważ ich nerki gorzej kontrolują utratę sodu i wody.

Zdolność nerek do pełnienia swoich funkcji będzie się poprawiać w kolejnych tygodniach, jednak wcześniaki wymagają szczególnej obserwacji pod kątem wydalania moczu oraz nawodnienia.

Niemowlęta – stopniowe wyrównywanie ilości i właściwości moczu

U niemowląt mocz staje się bardziej klarowny i częstszy, ponieważ nerki zaczynają pracować wydajniej. Zapach moczu może zmieniać się w zależności od diety matki (w przypadku karmienia piersią) lub składu mleka modyfikowanego.

W momencie rozszerzania diety dziecka pojawiają się zmiany w zabarwieniu moczu. Na przykład:

• Spożycie marchewki może nadawać moczowi pomarańczowy odcień.
• Buraki mogą zabarwić mocz na różowo.
• Jagody mogą powodować ciemniejsze zabarwienie moczu.

Objętość moczu wzrasta wraz z wiekiem i odpowiednim nawodnieniem dziecka.

Starsze dzieci – ustabilizowana funkcja nerek i cech moczu

U zdrowych dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym mocz poranny jest bardziej skoncentrowany, dlatego może mieć intensywny zapach i ciemniejszy kolor.

• Wieczorny mocz jest zazwyczaj jaśniejszy i mniej intensywny w zapachu, ponieważ dziecko w ciągu dnia przyjmuje więcej płynów.

Wpływ mleka modyfikowanego na wygląd i zapach moczu

Mleko modyfikowane, takie jak Nutramigen, może wpływać na barwę i zapach moczu dziecka.

• Hydrolizowane białka zawarte w Nutramigenie mogą powodować bardziej intensywny zapach moczu.
• Metabolizm składników mleka modyfikowanego może powodować intensywniejsze zabarwienie moczu na żółto.
• Obecność żelaza i witamin z grupy B również może wpływać na kolor i zapach moczu.

U niemowląt korzystających z mleka modyfikowanego często obserwuje się jaśniejsze, ale intensywniejsze w zapachu wydaliny.

Zmiany w zapachu moczu u dziecka – wpływ diety, infekcji i czynników metabolicznych

Zapach moczu u dziecka może się zmieniać w zależności od wielu czynników, takich jak dieta, nawodnienie, infekcje czy procesy metaboliczne. Niektóre pokarmy, np. szparagi czy cebula, mogą powodować przejściowe zmiany zapachu, podobnie jak stosowanie niektórych leków.

Jednak intensywny, nietypowy lub długotrwały nieprzyjemny zapach moczu może sygnalizować infekcję dróg moczowych, zaburzenia metaboliczne lub inne schorzenia wymagające diagnostyki.

Intensywny lub nietypowy zapach moczu, zapach amoniaku

Przyczyny zmiany zapachu moczu u dziecka mogą obejmować:

• Infekcje dróg moczowych – Towarzyszy im często silny zapach amoniaku w moczu.
• Zakażenie bakteryjne – Niektóre bakterie, jak Proteus, nadają moczowi specyficzny zapach.
• Nadmierne spożycie niektórych pokarmów – Szparagi, cebula lub czosnek mogą powodować przejściowe zmiany zapachu moczu u dziecka.

Zmiana zapachu moczu po lekach u dzieci – przyczyny

Niektóre leki mogą wpływać na zapach moczu, powodując jego nietypową woń, taką jak zapach amoniaku, słodki, siarkowy lub przypominający chemię.

Na zapach moczu wpływają:

• Antybiotyki (np. penicyliny),
• Sulfonamidy,
• Witaminy z grupy B,
• Leki przeciwbólowe (np. ibuprofen),
• Preparaty stosowane w chemioterapii (np. cyklofosfamid).

Przykłady leków i ich wpływ na zapach moczu:

• Metronidazol – może nadawać moczowi rybi zapach.
• Sulfonamidy – mogą powodować woń przypominającą zgniły zapach.
• Witaminy z grupy B – sprawiają, że mocz staje się intensywnie pachnący i fluorescencyjnie żółty.

Jak potwierdzić, czy lek zmienia zapach moczu?

• Tymczasowe odstawienie leku może pomóc w potwierdzeniu przyczyny.
• Jeśli zapach ustępuje w ciągu 24 godzin od zaprzestania stosowania leku, można podejrzewać, że to on był przyczyną zmiany.
• Jeśli nietypowy zapach moczu utrzymuje się mimo przerwania terapii, warto skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć:
  • Zakażenie bakteryjne okolicy krocza,
  • Zakażenia dróg moczowych,
  • Zaburzenia metaboliczne.

Słodki zapach moczu u dzieci

Słodki zapach moczu może wskazywać na:

• Nieleczoną lub niewyrównaną cukrzycę – Obecność glukozy w moczu (glukozuria) nadaje mu słodki zapach.
• Wrodzone choroby metaboliczne, takie jak:
  • Fenyloketonuria,
  • Choroba syropu klonowego (MSUD) – powoduje charakterystyczny zapach moczu.

Rybi zapach moczu – możliwe przyczyny u dzieci.

Zmiany w zapachu moczu u dziecka mogą także objawiać się rybim zapachem, co może być wynikiem:

• Zespołu rybiego zapachu (trimetyloaminuria) –
  • Rzadkie zaburzenie metaboliczne, w którym dochodzi do defektu enzymu FMO3,
  • Powoduje nadmierne wydzielanie trimetyloaminy z moczem, potem i oddechem.
• Infekcji bakteryjnych –
  • Zakażenia dróg moczowych lub rodnych mogą powodować nieprzyjemny, rybi zapach moczu.

Zmiany w wyglądzie i kolorze moczu u dziecka

Mocz dziecka zazwyczaj ma jasnożółty kolor i jest przejrzysty, ale jego wygląd może się zmieniać w zależności od wielu czynników, takich jak dieta, nawodnienie czy infekcje. Nietypowe zabarwienie, mętność lub pienienie się moczu mogą być wynikiem naturalnych procesów fizjologicznych, ale czasem wskazują na problemy zdrowotne wymagające diagnostyki.

Niektóre zmiany mogą być przejściowe i związane z przyjmowanymi pokarmami, suplementami lub lekami, inne mogą sugerować infekcję dróg moczowych czy choroby nerek. Warto wiedzieć, jakie sygnały powinny wzbudzić czujność i kiedy konieczna jest konsultacja lekarska.

Mętny mocz dziecka

Mętny mocz może wskazywać na:

• Zakażenia dróg moczowych (IDM) – Najczęstsza przyczyna, często towarzyszy jej gorączka, ból przy oddawaniu moczu lub częste wizyty w toalecie.
• Obecność kryształów lub osadu – Może świadczyć o kamicy nerkowej lub nadmiarze minerałów w diecie.
• Zakażenie bakteryjne – Obecność leukocytów lub bakterii w moczu powoduje jego zmętnienie.
• Nadmierne odwodnienie – Stężony mocz zawiera więcej substancji wydalanych w mniejszej objętości wody, przez co bywa mętny i ciemniejszy.

Pienienie się moczu dziecka – co oznacza?

Zmiany w wyglądzie moczu u dziecka, takie jak pienienie się moczu, mogą sugerować:

• Białkomocz – Nadmiar białka w moczu może być objawem problemów z nerkami, np. zespołu nerczycowego.
• Zwiększony przepływ moczu – Intensywny strumień moczu przy odwodnieniu może powodować pienienie.

Nietypowy kolor moczu dziecka

Zmiany w wyglądzie moczu u dziecka mogą objawiać się nietypowym kolorem:

• Czerwony lub różowy mocz – Może wskazywać na krwiomocz spowodowany infekcją, urazem, kamieniami nerkowymi lub, rzadziej, chorobami kłębuszków nerkowych.
• Brązowy mocz – Może być oznaką hemolizy (rozpadu krwinek czerwonych), problemów z wątrobą lub obecności mioglobiny (białka z rozpadu mięśni).
• Pomarańczowy mocz – Często związany z odwodnieniem, ale też z niektórymi lekami lub barwnikami w diecie (np. marchewka).
• Zielony mocz – Rzadko, ale może być efektem zakażeń bakteryjnych (np. Pseudomonas).
• Barwniki z kredek i farbek, które dziecko mogło przypadkowo spożyć, również mogą wpływać na zabarwienie moczu. Spożycie barwników zielonych może powodować zielony odcień moczu, a barwniki czerwone mogą zabarwić mocz na różowo lub czerwono.
• Ciemny mocz może być oznaką odwodnienia, na przykład w przebiegu biegunki norowirusowej, lub przewlekłego odwodnienia w anoreksji u dziecka.

Te zmiany są zazwyczaj przejściowe i nie świadczą o poważnych problemach zdrowotnych, ale warto je monitorować, zwłaszcza jeśli towarzyszą im inne niepokojące objawy.

Leki i narkotyki – jak mogą zmienić kolor moczu dziecka?

Niektóre leki mogą wpływać na barwę moczu, zmieniając go na ciemniejszy, czerwony, pomarańczowy lub brązowy.

Poniżej znajduje się tabela przedstawiająca konkretne substancje i ich wpływ na kolor moczu:

Pokarmy – jak zmieniają kolor moczu dziecka?

• Szparagi – Nadają charakterystyczny zapach moczu.
• Buraki – Mogą zabarwić mocz na czerwono lub różowo, co może budzić obawy.
• Jagody – Czasami zmieniają nietypowy kolor moczu, nadając mu ciemniejszy odcień.
• Marchew – Może powodować pomarańczowy mocz, co jest naturalną reakcją na zawarte w niej barwniki.

Suplementy diety – mogą mieć wpływ na kolor moczu

• Witaminy z grupy B – Mogą powodować jasnożółty, fluorescencyjny mocz.
• Żelazo – Dzieci po tym leku mogą oddawać ciemniejszy mocz.

Zmiany w wyglądzie i kolorze moczu jako sygnał powikłań infekcji

Podczas infekcji wirusowych i bakteryjnych zmiany w kolorze, przejrzystości i zapachu moczu mogą być pierwszym sygnałem powikłań, w tym dotyczących nerek.

Na te zmiany szczególnie powinni zwrócić uwagę rodzice dzieci z:

• Przewlekłymi chorobami nerek,
• Niedoborami odporności,
• Wcześniactwem,
• Dzieci ciężko przechodzących infekcję.

Infekcje układu oddechowego i wirusy jelitowe mogą prowadzić do reakcji immunologicznych, odwodnienia, a nawet uszkodzenia struktur nerkowych.

• Mycoplasma pneumoniae – bakteria ta, choć kojarzona głównie z atypowym zapaleniem płuc, może wywołać śródmiąższowe zapalenie nerek, prowadzące do:
  • Mętnego moczu,
  • Obecności białka (pienienie moczu),
  • Krwawienia do moczu (czerwony mocz).
• Grypa (Influenza virus) – ciężkie zakażenia grypowe mogą powodować:
  • Ostre uszkodzenie nerek (AKI),
  • Rabdomiolizę (uszkodzenie mięśni) – objawia się ciemnym, brązowym moczem wynikającym z obecności mioglobiny (białka wydostającego się z uszkodzonych mięśni).
• Ospa wietrzna (Varicella-zoster virus, VZV) – u niektórych pacjentów może dojść do uszkodzenia kłębuszków nerkowych, co prowadzi do:
  • Krwiomoczu,
  • Białkomoczu,
  • Czerwonego lub mętnego moczu.
• RSV i HMPV – odwodnienie w wyniku gorączki może prowadzić do moczu o intensywnie żółtym kolorze.

Jeśli podczas infekcji dziecka pojawiają się zmiany w wyglądzie moczu, takie jak:

• Ciemne zabarwienie,
• Mętność,
• Obecność piany,
• Intensywny zapach,

warto wykonać badania moczu i skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć powikłania ze strony nerek.

Kiedy udać się do lekarza, gdy zmieni się zabarwienie lub zapach moczu u dzieci – objawy wymagające diagnostyki?

Zmiany w wyglądzie i zapachu moczu u dziecka mogą być przejściowe, ale istnieje kilka sytuacji, w których konieczna jest konsultacja lekarska:

• Gorączka i ból przy oddawaniu moczu.
• Krwiomocz (obecność krwi w moczu).
• Intensywny, nieprzyjemny zapach moczu, utrzymujący się przez kilka dni.
• Zmętnienie moczu, które nie ustępuje po odpowiednim nawodnieniu.
• Zmiana koloru moczu na brązowy, czerwony lub pomarańczowy bez wyraźnej przyczyny (np. dieta, leki).
• Utrzymujące się pienienie moczu.
• Nietypowe zmiany w moczu u dzieci z chorobami przewlekłymi, takimi jak:
  • Choroby układu oddechowego
  • Choroby serca
  • Ciężkie infekcje wirusowe

Jeśli objawy są nietypowe i utrzymują się przez dłuższy czas, warto je skonsultować z lekarzem.

Diagnostyka zmian w wyglądzie i zapachu moczu u dziecka

Diagnostyka zmian w wyglądzie i zapachu moczu u dziecka pozwala ustalić, czy są one wynikiem niegroźnych czynników (np. dieta), czy wskazują na poważniejsze problemy zdrowotne.

Podstawowym badaniem jest analiza ogólna moczu, która może wykazać obecność białka, leukocytów czy krwinek czerwonych.

W razie potrzeby lekarz może zlecić dodatkowe testy, takie jak:

• Posiew moczu – pomaga zidentyfikować zakażenie bakteryjne i określić patogen.
• USG układu moczowego – ocenia budowę nerek, pęcherza oraz obecność kamieni i innych nieprawidłowości.
• Badania krwi – mogą pomóc w wykryciu cukrzycy, ocenie funkcji nerek oraz oznaczeniu poziomu kwasu moczowego.
• Specjalistyczne testy genetyczne – w przypadku podejrzenia chorób metabolicznych.

Jak pobrać mocz do badania?
Więcej informacji znajdziesz w artykule „Jak pobrać mocz na badanie u dziecka”.
Jeśli wynik badania moczu nie wykazuje odchyleń, to w większości przypadków dziecku nic nie jest.
Czasem dopiero po czasie rodzice przypominają sobie, że w żłobku na obiad były buraczki, które zmieniły kolor moczu!

Jak dbać o zdrowie układu moczowego dziecka?

Zdrowy układ moczowy jest kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania organizmu dziecka, a jego kondycja zależy od wielu czynników, takich jak nawodnienie, higiena i dieta.

Proste codzienne nawyki mogą znacząco zmniejszyć ryzyko infekcji dróg moczowych i innych problemów związanych z nerkami oraz pęcherzem.

• Odpowiednie nawodnienie – Upewnij się, że dziecko pije wystarczająco dużo wody, aby zapobiec odwodnieniu.
• Higiena – Ucz dziecko prawidłowej higieny, zwłaszcza po skorzystaniu z toalety.
• Dieta – Zbilansowana dieta, bogata w warzywa i owoce, wspiera zdrowie układu moczowego.
• Regularne kontrole lekarskie – Szczególnie jeśli dziecko miało wcześniej problemy z układem moczowym.

Zmiany w wyglądzie i zapachu moczu u dziecka nie zawsze są oznaką poważnych problemów, ale ich obserwacja i odpowiednia reakcja mogą pomóc w wykryciu i leczeniu potencjalnych chorób na wczesnym etapie.

W razie wątpliwości zawsze warto skonsultować się z pediatrą lub nefrologiem dziecięcym.

1. Czy nieprzyjemny zapach moczu u dziecka zawsze wskazuje na infekcję?

Nieprzyjemny zapach moczu u dziecka może być spowodowany zarówno zakażeniem układu moczowego, jak i przejściowymi zmianami w diecie czy nawodnieniu. Jeśli jednak zapach utrzymuje się kilka dni i towarzyszy mu gorączka lub inne dolegliwości, może to wskazywać na infekcję i wymaga konsultacji z lekarzem.

2. Czy częste oddawanie moczu może być objawem zakażenia układu moczowego?

Tak, częste oddawanie moczu u dziecka bywa związane z infekcjami dróg moczowych, szczególnie gdy pojawia się jednocześnie ból przy mikcji lub podwyższona temperatura. Jednocześnie warto pamiętać, że podobne objawy występują czasem przy wzmożonym pragnieniu, dlatego diagnozę zawsze powinien postawić lekarz.

3. W jaki sposób infekcje dróg moczowych wpływają na kolor i objętość moczu u dziecka?

Infekcje dróg moczowych mogą powodować zmianę barwy moczu na ciemniejszą lub mętną oraz prowadzić do zmniejszenia jego objętości ze względu na ból przy oddawaniu. W niektórych przypadkach pojawia się także krwiomocz, co dodatkowo zmienia zabarwienie i wymaga pilnej diagnostyki.

4. Czy choroba syropu klonowego może zmienić wygląd lub zapach moczu u dziecka?

Tak, choroba syropu klonowego (MSUD) może prowadzić do charakterystycznego, słodkiego zapachu moczu, a jego barwa bywa bardziej intensywna niż zwykle. Jest to schorzenie metaboliczne, które wymaga specjalistycznego leczenia i stałego nadzoru lekarskiego.

5. Kiedy zmiany zabarwienia moczu u dziecka powinny niepokoić rodziców?

Każda nietypowa barwa moczu u dziecka, szczególnie czerwona, pomarańczowa lub brązowa, może wskazywać na infekcję, krwiomocz albo zaburzenia metaboliczne. Jeśli dodatkowo towarzyszą temu inne objawy, takie jak gorączka czy częste oddawanie moczu, warto natychmiast skontaktować się z pediatrą.

6. Jak ograniczyć nieprzyjemny zapach moczu i uniknąć infekcji układu moczowego u dziecka?

Właściwe nawodnienie, regularne opróżnianie pęcherza oraz przestrzeganie zasad higieny to najważniejsze kroki w prewencji infekcji i ograniczaniu nieprzyjemnego zapachu moczu. Pamiętać należy też o zdrowej diecie i kontrolnych badaniach moczu, zwłaszcza jeśli dziecko ma predyspozycje do zakażeń.

7. Czy nietypowa barwa moczu musi zawsze wskazywać na infekcję?

Nie, nietypowa barwa moczu u dziecka może czasem wynikać z diety (np. buraki) lub przyjmowanych leków, a niekoniecznie z infekcji dróg moczowych. Jeśli jednak zmiana utrzymuje się dłużej lub towarzyszą jej niepokojące objawy, należy wykonać badanie moczu i skonsultować się ze specjalistą.

Lista źródeł

• Laboratorium Medyczne Diagnostyka – Serwis edukacyjny dla lekarzy i pacjentów z opisami badań laboratoryjnych, w tym badania ogólnego moczu, testów paskowych i diagnostyki infekcji układu moczowego.
• Polskie Towarzystwo Nefrologii Dziecięcej (PTND) – Oficjalne wytyczne dotyczące diagnostyki i leczenia schorzeń nerek oraz zakażeń układu moczowego u dzieci, zawierające standardy postępowania i rekomendacje interpretacji badań moczu.
• Medycyna po Dyplomie – Publikacje dla lekarzy specjalistów, obejmujące szeroki zakres tematów pediatrycznych, nefrologicznych oraz diagnostyki laboratoryjnej w kontekście chorób układu moczowego u dzieci.
• Medycyna Praktyczna – Serwis dla lekarzy zawierający aktualne wytyczne diagnostyczne oraz omówienia przypadków klinicznych, w tym dotyczących diagnostyki laboratoryjnej i interpretacji wyników badań moczu.